IV. GKS Odra w II lidze (1977 – 1992)

Historyczny awans do II ligi

Fani w Wodzisławiu musieli czekać 55 lat na awans swojej drużyny do II ligi. Sukces stał się autorstwem zespołu z 1976 roku, w skład którego wchodzili głównie wychowankowie Odry. Trenerem wodzisławskiego dream teamu był Ryszard Kamiński, który jeszcze kilka lat wcześniej grał w GKS-ie Wodzisław.

Odra nie tylko zwyciężyła III-ligowe zawody w sezonie 1976/77, ale na dodatek awansowała drugi raz w historii do ogólnopolskich rozgrywek Pucharu Polski.

Na zwycięski, inauguracyjny mecz w II lidze ze Starem Starachowice przyszło wówczas 10.000 ludzi. Odra wygrała 3:1, a pierwszą, historyczną bramkę w drugiej lidze zdobył dla Odry Andrzej Różycki.

Choć pierwsza przygoda z II-ligą trwała tylko rok, to kibice w Wodzisławiu zapamiętają przede wszystkim przygodę w Pucharze Polski. Odra pokonała kolejno:

• w II rundzie Wisłokę Dębica 5:2
• w 1/16 finału Ruch Chorzów 2:1
• w 1/8 finału Górnik Zabrze 4:2

W ćwierćfinale PP Odra trafiła na Piast Gliwice. Mecz niestety nie został rozegrany w Wodzisławiu, jak być powinno, lecz w Gliwicach. Odra przegrała 1:2 po kontrowersyjnym spotkaniu, który odbił się piętnem na morale naszych piłkarzy. Zespół spadł do III ligi, a pracę w Odrze stracił Ryszard Kamiński.

Kierownictwo klubu w tym czasie stanowili:

• Prezes – E. Skrobiś
• wiceprezes ds. piłki nożnej – J. Bednarz
• kierownik sekcji piłki nożnej – B. Kowol
• kierownik I drużyny – T. Szyja
• sekretarz – P. Szymik

10 lat w II lidze

Przez kolejne 3 sezony Odra była III-ligowym średniakiem. Wszystko zmieniło się, gdy do pracy trenerskiej wrócił Ryszard Kamiński. Zespół nabrał wigoru i wygrał III ligę w cuglach. Tym razem drużyna była przygotowana na II-ligowe występy i zadomowiała się w niej na całe 10 lat.

Pierwsze 4 sezony na drugim szczeblu rozgrywek były naprawdę udane. W inauguracji Odra zajęła 7 miejsce, z kolei w dwóch następnych kolejno 3 i 4 miejsce. Szczególnie blisko awansu do Ekstraklasy Odra była w sezonie 1984/85, gdy na półmetku zespół przewodził stawce. Niestety, końcówka była mniej udana. Drużyna zakończyła zawody na 3 miejscu, co zostało uznane za porażkę.

Żałuję tylko, że w pierwszych sezonach gry na zapleczu ekstraklasy nie wywalczyliśmy awansu. Szczególnie blisko byliśmy w sezonie 84/85, kiedy na półmetku Odra była faworytem. Ja od początku wiedziałem, że do I ligi wejdzie Zagłębie Lubin, gdyż pewnych pozaboiskowych układów nie byliśmy w stanie przeskoczyć. Mecz Zagłębia z Odrą w Lubinie potwierdził – Zagłębie nie oddając nawet strzału wygrało 2:1, a ja wsiadałem do autokaru poturbowany przez porządkowych, mając podartą marynarkę.

Ryszard Kamiński – trener GKS Odra

Z pracę w Odrze pożegnał się Ryszard Kamiński, a jego miejsce zajęła legenda wodzisławskiego futbolu – Stanisław Oślizło. Zadanie jakie dostał było jedno – awans do I ligi. Trener nie miał jednak szczęścia, gdyż drużynę dziesiątkowały kontuzje. Ostatecznie zespół zajął 3 miejsce.

W sezonie 1986/87 warto odnotować kolejną przygodę w Pucharze Polski. GKS Odra dotarła do 1/8 finału, pokonując po drodze Małąpanew Ozimek (2:0), Wawel Kraków (2:1) i Lechię Gdańsk (2:0). W 1/8 Odra nie sprostała u siebie GKS-owi Katowice, przegrywając po wyrównanym meczu 2:3.

Drużyna była o krok od spadku w sezonie 1988/89, gdy zajęła wydawałoby się dobre 8 miejsce. Jednak z powodu reorganizacji ligi, musiała grać baraż o utrzymanie. Przeciwnikiem była Elana Toruń. Odra wygrała dwumecz 2:0 i 2:1 i pozostała na drugim szczeblu rozgrywkowym.

Wodzisław Śląski piłkarską potęgą regionu

Sukcesów Odry w latach 70. i 80. nie byłoby, gdyby nie finansowa piecza kopalni „1 Maja”. W tamtych czasach kopalnie finansowały lokalny sport, a kierownicy zakładów pracy rywalizowali między sobą o prymat w regionie.

Toteż nic dziwnego, że przygoda Odry z II ligą została przerwana w sezonie 1991/92, po wycofaniu się kopalni „1 Maja” z utrzymywania klubu.

Jednocześnie był to historyczny sezon dla Wodzisławia Śląskiego. W rozgrywkach sezonu 1991/92 na szczeblu 2-ligowym grały trzy drużyny z Wodzisławia: Odra Wodzisław, Naprzód Rydułtowy i Górnik Pszów. Rydułtowy i Pszów były wówczas dzielnicami Wodzisławia.

To na stadionie Odry rozegrano w sezonie 1977/78 juniorski mecz eliminacyjny Mistrzostw Europy do lat. 18, pomiędzy Anglią i Turcją.

Początek ruchu kibicowskiego

To w latach 70 rozpoczął się ruch kibicowski na Odrze. Wraz z sukcesami piłkarskimi przyszło większe zorganizowanie fanów wodzisławskiej drużyny.

Wodzisław jako miasto górnicze było miejscowością imigracyjną. Ludność napływowa stanowiła spory procent ogółu mieszkańców. Nowi mieszkańcy przywozili ze sobą zwyczaje, ale również doświadczenia kibicowskie. To mogła być iskra, która dała początek ruchowi kibicowskiemu w Wodzisławiu.

Po pierwszym awansie do II ligi lokalna prasa pisała „Niebiesko-czerwoni gola”. Pokazuje to, że świadomość przywiązania do barw była obecna od lat 70.

Władze Odry dwoiły się i troiły, aby przyciągnąć ludzi na trybuny. To wówczas rozpoczęto tradycję zapraszania na mecze orkiestry z kopalni „1 Maja”.

Na mecz wyjazdowy Pucharu Polski do Gliwic w 1978 roku udała się liczna grupa kibiców Odry. Rozkwit ruchu przyszedł w latach 80., o czym świadczą wspomnienia podesłane przez jednego z kibiców:

Spotykaliśmy się na tradycyjnym „piwku” w lokalu na stadionie pod hotelikiem gdzie wejście było od strony ul. Czyżowickiej. Wiadomo jak to przy „piwku” – powstawały przyśpiewki, przeżywało się mecze od nowa. Na mecze wyjazdowe chętnych zawsze było więcej niż miejsc i chyba wtedy właśnie powstał pomysł, aby kibice z Legitymacjami mieli pierwszeństwo. Legitymacje były wykonane ręcznie przy pomocy kredek i długopisu. Jak widać po moim numerze to byłem ścisłą czołówką.

Mecze w Wodzisławiu rozgrywane były przeważnie w niedzielę o godz. 11:00. Kibice szli pochodem, który swój początek miał gdzieś w okolicach Kasyna milicyjnego, a dzisiaj chyba „Rena”. Do maszerujących grupą i rozkrzyczanych kibiców dołączały kolejne grupki z okolic ul. Plac Zwycięstwa, 26-Marca, Słoneczna, itd. w kierunku Rynku. Na rynku konieczny był kilku minutowy postój wszak gardła zaschły od okrzyków i śpiewów. Ciężko było wtedy z napojem o żółtym kolorze, ale Rynkowa i Na Pięterku jakoś „napoiły spragnionych pielgrzymów” i ruszało się dalej w kierunku stadionu.

Wychowankowie i legendy GKS Odry Wodzisław

Lata 70. i 80. to kontynuacja ligi międzyszkolnej organizowanej przez Odrę Wodzisław. Corocznie najlepsi piłkarze z danej szkoły grali o mistrzostwo miasta. Ligę reklamowano w lokalnej prasie, a klub przygotowywał specjalne tablo ze zdjęciami drużyn.

W sezonie 1986/87 najstarszy zespół juniorów awansował do ligi międzywojewódzkiej, najwyższej klasy rozgrywek młodzieżowych w kraju.

Piłkarze, którzy zagrali najwięcej meczów w Odrze w II lidze:

• Mirosław Karwot – 310 meczów i 2 gole
• Ryszard Wieczorek – 308 meczów i 75 goli
• Józef Kwiek – 234 mecze i 22 gole
• Marek Cudnowski – 217 meczów i 5 goli
• Krzysztof Maślanka – 184 mecze i 15 goli
• Jarosław Wolny – 151 meczów i 23 gole
• Józef Szczepaniak – 150 meczów i 13 goli
• Damian Cichecki – 133 mecze i 9 goli.

W latach 80. grali w Odrze również późniejsi trenerzy wodzisławskiej drużyny, drużyn młodzieżowych i działacze:

• Jan Adamczyk
• Franciszek Krótki
• Piotr Czop
• Janusz Kosubek
• Marian Piechaczek
• Janusz Należyty
• Roman Zieliński
• Janusz Pontus
• Dariusz Liana

Piłkarze, którzy znaleźli się potem w „11” 80-lecia Odry Wodzisław:

• Gerard Neumann – bramkarz
• Jan Krzyżok – obrońca
• Mirosław Karwot – obrońca
• Józef Kwiek – obrońca
• Ryszard Wieczorek – pomocnik
• Herbert Gawlik – pomocnik
• Edward Socha – napastnik

W sezonach 1987/88 – 1989/90 grał w Odrze Ryszard Staniek, który w 1992 r. zdobył srebrny medal Igrzysk Olimpijskich w Barcelonie.

Pierwsze szlify zbierali wówczas piłkarze, którzy potem świętowali awans do Ekstraklasy:

• Tomasz Sosna
• Mirosław Staniek
• Piotr Sowisz
• Grzegorz Wisełka
• Jan Woś
• Ryszard Wieczorek

Wybitne osobistości

Piłkarskie legendy
	Gerard Neumann	bramkarz
	Janusz Należyty	bramkarz
	Piotr Czop	bramkarz
	Marek Cudnowski	obrońca
	Henryk Nawrat	obrońca
	Jan Krzyżok	obrońca
	Mirosław Karwot	obrońca
	Jan Adamczyk	obrońca
	Józef Kwiek	obrońca
	Ryszard Wieczorek	pomocnik
	Janusz Kosubek	pomocnik
	Ryszard Staniek	napastnik
	Franciszek Krótki	napastnik
	Jarosław Wolny	napastnik
	Edward Socha	napastnik
	Wojciech Rabenda	napastnik
	Andrzej Różycki	napastnik
Trenerzy
	Ryszard Kamiński	1976/77
	Jerzy Kulig	1978/79
	Zygfryd Kiermaszek	1979/80
	Stanisław Dembowy	1979/80
	Andrzej Gajewski	1980/81
	Reinhard Pilarek	1981/82
	Ryszard Kamiński	1981/82
	Stanisław Oślizło	1985/86
	Bernard Bytomski	1986/87
	Hubert Fijałkowski	1987/88
	Jerzy Kulig	1988/89
	Marian Piechaczek	1990/91
	Franciszek Krótki	1991/92
Działacze
	Eryk Skrobiś	prezes od 1958
	Jan Bednarz	prezes od 1980
	Maciej Czernicki	prezes od 1980
	Jerzy Kulig	prezes od 1990
	Bolesław Kowol	prezes od 1991
	Zygfryd Kiermaszek	prezes od 1992
	Bolesław Pluta	działacz

Opisane sezony